39 - LÝ SỰ TRUNG HOA -( Chu Hảo )

Ý tưởng của người Trung Hoa thời nay về phương châm sống vẫn sâu sắc như xưa, nhưng xem ra có vẻ thiết thực hơn nhiều. Phương châm ấy được diễn đạt một cách rất “ Trung hoa hiện đại” như sau:

   Một “ trung tâm”: lấy sức khỏe làm trung tâm. 
   Hai “ một chút”: thoải mái một chút, hồ đồ một chút; 
   Ba  “quên”: quên tuổi tác, quên bệnh tật, quên hận thù.
   Bốn “có”: có nhà ở, có bạn đời, có bạn tri âm, có sổ tiết kiệm.    Năm “ phải”: phải vận động, phải hòa nhã, lịch sự; phải biết cười, phải biết kể chuyện; phải tự coi mình là người bình thường”.

  Điều “ một trung tâm” là cực kỳ quan trọng. Thường thì mãi đến lúc đã già yếu hoặc ốm đau ta mới thấy sức khỏe là quý giá, khi ngoài kia là trời xanh lồng lộng và nắng gió lung linh mà ta ngồi đây bất lực, mới thấy hối tiếc một thời phung phí sức lực một cách liều lĩnh và dại dột. Rất may là chất lượng cuộc sống ngày càng tốt hơn, công nghệ ngày càng hiện đại hơn nên tuổi thọ con người sẽ ngày càng cao hơn nữa. Sắp đến rồi,ngày mà “Sáu mươi tuổi chưa phải là già/Bảy mươi tuổi vẫn còn là trung niên!” hạnh phúc thay là có một tâm hồn lành mạnh trong một cơ thể cường tráng. Xin hãy nhớ, ở bất cứ lứa tuổi nào cũng phải “lấy sức khỏe làm trung tâm” .

Điều “hai một chút” thật là chí lý. Đừng đạo mạo quá, đừng lên gân lên cốt quá, hãy sống hồn nhiên như mình vốn có. “Thoải mái một chút” (một chút thôi nhé!) là hợp với tự nhiên bởi cuộc sống không phải lúc nào cũng căng như một dây đàn đúng giọng được. Cũng đừng quá tự giày vò mỗi khi lầm lỡ. Ai mà chẳng có lúc sai, lỡ có sai thì hãy tự chủ “hồ đồ một chút” chưa sao! Cũng lại chỉ một chút thôi nhé: luôn luôn hồ đồ thì còn nói làm gì; hồ đồ nghiêm trọng thì phải trả giá đắt, đôi khi hối không kịp.

Điều “ba quên” là để lòng mình thanh thản. Lỡ đã già rồi (vì đã được sống quá nhiều), lỡ đã mang bệnh tật rồi (nhiều khi vì những lẽ rất cao cả, nhưng cũng có khi vì những sự tầm phào) thì hãy quên đi, “quên tuổi tác” và “quên bệnh tật”; hãy vui sống mỗi

ngày bằng những công việc thường nhật, có ích cho chính mình, cho những người thân yêu và cho đời…Cuộc đời riêng của mỗi người chỉ có thể thật thanh thản khi biết “quên hận thù”. “Quên hận thù” là điều rất khó, nhưng cũng sẽ dễ dàng hơn khi thật lòng mong muốn có sự thanh thản của tâm hồn.

Điều bốn “có” rất đời thường, dung dị và thiết thực. “Có nhà cửa” và “có bạn đời”Tức là một gia đình yên ấm. Dù cho thế giới văn minh này có biến đổi thế nào đi chăng nữa thì gia đình vẫn là tế bào bền vững của xã hội, vẫn là nơi trú ẩn cuối cùng, đáng tin cậy cho những tâm hồn cô đơn đang bị tai họa phũ phàng rượt đuổi. Không buồn gì bằng nỗi buồn không có “bạn tri âm”, như “rượu ngon không có bạn hiền”. Sống trên đời ai cũng ít nhiều có bạn, nhưng bạn tri âm đồng cảm chia sẻ ngọt bùi với mình thì không

phải người nào cũng có. Thiếu bạn tri âm thì cuộc đời sẽ thiếu đi một mảng lớn. Cuối cùng, nhưng không kém phần quan trọng, là phải có của ăn của để ở chừng mực thích hợp, tức là phải có sổ tiết kiệm, phải dành dụm phòng khi lỡ vận, phải lo xa một chút.

Điều năm phải khuyên chúng ta thực biện 1 phong cách sống lành mạnh và văn hóa. Trước hết, “phải vận động” (chân, tay) vừa phải và bền bỉ. Khó nhất là duy trì việc tập thể dục thường xuyên; tập kiểu gì cũng được, ít nhiều tùy theo sức, miễn là tập được đều đặn hàng ngày. Đó là cách tốt nhất để giữ cho thân thể khỏe mạnh và tinh thần sảng

khoái. Còn thể thao thì tùy sở thích và tùy hoàn cảnh chứ không phải nhất thiết. Thứ hai

là phải “hòa nhã, lịch sự”. Đó là phong cách không thể thiếu được cho mỗi người dù ở cương vị nào và hoạt động trong lĩnh vực nào. Nét văn hóa ấy là nét chung của nhân loại.

Bất kể ở trình độ văn minh nào. Người có văn hóa không hẳn là người có học thức cao.

Thứ ba là “phải biết cười”. Biết cười có duyên không dễ. Không phải ai cũng ưa hài hước

và tính hài hước không phải có sẵn trong nhiều người. Những người không ưa hài hước có lẽ không phải là những người có văn hóa cao. Hơn nữa, bạn có biết không, mỗi lần cười là có mấy chục cơ bắp trên mặt cùng hoạt động và làm ta sống thêm được ít phút.

Vậy thì cũng cần “phải biết cười”.
 Thứ tư là “phải biết kể chuyện”, tức là phải biết kể lại những điều mình biết một cách khúc triết, rõ ràng, biết diễn đạt ý kiến của mình một cách sáng sủa, nói rộng ra là phải biết cách giao lưu tư tưởng. Người biết kể chuyện luôn luôn đồng thời cũng là người biết lắng nghe, bởi có chịu khó lắng nghe thì mới có cái để mà kể lại và mới biết kể thế nào cho thích hợp đối với người sẽ nghe mình. Sau hết và cũng lại là trước hết là “phải tự coi mình là người bình thường”. Người ở cương vị càng cao mà biết coi mình là người bình thường thì càng được kính trọng. Đối với một số người biết điều ấy không phải là dễ dàng; bởi vì ngay một anh binh nhì cũng có thể ngạo mạn

khinh người, coi mình là nhất thiên hạ, y hệt một tướng lĩnh lừng danh ưa phỉnh nịnh.

Chúng ta vẫn thường nghe nói: “Cái khó nhất là biết dừng ở chỗ nào” và “Cái cần biết trước hết là mình”. Người biết tự coi mình là người bình thường sẽ dễ “biết mình” và cũng dễ “biết dừng”.

Tôi hy vọng là đã hiểu và diễn đạt đúng được phần nào những ý tưởng sâu sắc và độc đáo của người Trung Hoa xưa cũng như nay về phương châm sống. Xin chia sẻ cùng bạn đọc nhân năm cũ sắp qua, nhìn lại mình, để đầu năm mới bớt được một chút hồ đồ và

đem được một chút thoải mái. “Cuộc đời vẫn đẹp sao…